Güneşin kendini gösterdiği, tatil planlarının yapıldığı yaz ayları çoğumuz için keyifli zamanlar çağrıştırır. Ancak sıcak havalarla birlikte gelen hafif kıyafetler, artan sosyal medya paylaşımları ve “plaj vücudu” baskısı, bazı bireylerde mutluluk yerine kaygı uyandırabiliyor. Yaz mevsimi, özellikle beden algısı üzerinde sanıldığından çok daha derin izler bırakabiliyor. Güven Hastanesi Klinik Psikolog Serra Kamış, yaz mevsiminde beden algısı ve sosyal baskıları, "Plaj Vücudu’ndan Öz-Şefkate Bir Yolculuk" başlığında anlattı.
Yaz aylarında reklamlar, sosyal medya içerikleri ve çevresel mesajlar sıklıkla “plaj vücudu hazır mı?” sorusunu önümüze getirir. Bu ifade, belli bir beden formunu “ideal” olarak sunarken diğer bedenleri görmezden gelir ya da yetersiz gibi gösterir. Oysa gerçek şu ki: Sağlıklı ve değerli bir beden, tek bir kalıba sığdırılamaz. Her beden; kendine özgü bir denge, bir geçmiş ve bir hikâye taşır. Bu dayatmalar, özellikle beden algısı hassasiyeti olan bireylerde yetersizlik ve utanç duygularını körükleyebilir. “Bu vücutla denize giremem” ya da “yaza kadar zayıflamam gerek” gibi düşünceler, kişinin kendiliğini baskılamasına ve yaz mevsimini keyifle yaşamasına engel olabilir.
Yaz aylarında sosyal medyada paylaşılan tatil fotoğrafları, filtreden geçmiş vücut görselleri ve “önce-sonra” dönüşümleri; gerçek dışı bir güzellik algısı yaratır. Bu içeriklere sürekli maruz kalan bireyler, farkında olmadan kendilerini başkalarıyla kıyaslamaya başlar. Araştırmalar, özellikle görsel odaklı sosyal medya platformlarının beden memnuniyetsizliğini artırabildiğini göstermektedir. Bu kıyaslamalar, “ben neden böyle görünmüyorum?” gibi sorularla birlikte kişinin bedenine yönelik eleştirel ve acımasız bir iç ses geliştirmesine neden olabilir.
Beden görünümüne dair baskılar, sadece fiziksel değil; aynı zamanda psikolojik yükler de taşır. Bunlardan bazıları şunlardır:
Yetersizlik ve değersizlik hissi: Kişi kendini diğer bedenlerle kıyasladığında, “ben yeterince iyi değilim” duygusuna kapılabilir.
Beden algısı bozuklukları: Aynada kendine nesnel bir gözle bakamama, bedenle aşırı meşguliyet, sık kontrol etme davranışları gelişebilir.
Yeme bozuklukları: Özellikle yaz öncesinde hızlı kilo verme baskısı, sağlıksız diyet davranışlarına neden olabilir.
Depresif ruh hali: Kendi bedenine yönelik olumsuz düşünceler, sosyal ortamlardan kaçınma, hatta tatil planlarını iptal etme gibi sonuçlara yol açabilir.
Yazı bir mücadele alanı değil, kendimize şefkat göstermeyi öğrenebileceğimiz bir mevsim olarak görebiliriz. “İdeal” vücuda ulaşmak zorunda olmadığımızı, bedenimizin değerinin ölçülebilir ya da karşılaştırılabilir olmadığını hatırlamak, bu süreci daha sağlıklı geçirmemize yardımcı olur.
Bedenini sevmek zorunda değilsin, ama ona saygı duymak ve nötr bir tutum geliştirmek büyük bir adımdır. “Kusursuzluk” beklentisi yerine “gerçekçilik” ve “naziklik” koyulduğunda, iç dünyada da daha huzurlu bir zemin oluşur.
İç sesinizi fark edin: Kendinize nasıl konuştuğunuzu gözlemleyin. Kendi hakkınızda düşündüğünüz şeyleri bir arkadaşınıza da söyler miydiniz?
Karşılaştırmayı durdurun: Kendinizi başkalarıyla kıyasladığınızda şu soruyu sorun: “Bu düşünce bana nasıl hizmet ediyor?”
Duygularınızı bastırmayın: Yaz mevsimini sevmemek, kendini huzursuz hissetmek bir sorun değil. Bu duyguları kabul etmek, değişimin ilk adımıdır.
Eğer beden algısıyla ilgili zorlanmalar günlük hayatınızı etkiliyor, sosyal ilişkilerinizi sınırlıyor veya ruhsal sıkıntılara neden oluyorsa bir klinik psikologdan destek almak önemli bir adımdır.
Yaz mevsimi; bedenimizi “onarılması gereken bir proje” olarak görmektense, onunla birlikte özgürce yaşamayı seçebileceğimiz bir dönem olabilir. Bedenimizi cezalandırmak yerine, ona teşekkür etmeyi öğrenebiliriz. Güneşin tenimize değdiği, deniz suyunun cildimizi sardığı günlerde, bedenimizi sadece görünüşüyle değil; yaşama kattığı işlevleriyle de takdir edebiliriz.
Hazırlayan: Klinik Psikolog Serra Kamış
Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına buradan ulaşabilirsiniz.